کافه کشاورز: به نقل از وب سایت «سوت ماشین»؛ مراکز جمع آوری شیر خام، مکان های ثابتی هستند که از امکانات فیلتراسیون و خنک کردن شیر برخوردار بوده، شیر تولیدی دامداران را جمع آوری نموده و پس از سرد کردن به واحد های فرآوری تحویل می دهند در برخی گزارشات به مراکز جمع آوری سیار نیز اشاره شده است در صورتی که وسایل سیار، مجهز به سیستم سرد کردن ، توزین و برخی امکانات دیگر هستند که با این وجود، آنها را می توان جزو مراکز سیار ایده ال تلقی نمود.
شرکت سوت ماشین، تکنیک های بسیار جامعی بر اساس تجهیزات مدرن و پیشرفته در مراکز جمع آوری شیر بصورت ثابت و پرتابل جهت تسریع در این فرایند ارائه داده است، فیلتراسیون اولیه و سرد کردن موثر در کیفیت شیر تولیدی و ماندگاری آن تاثیرگذار است.
هدف از بکارگیری مراکز جمع آوری شیر در مزارع یا واحد های جمع آوری شیر، خنک سازی قبل از ذخیره در مخازن یا ارسال به واحدهای تولیدی لبنیات است. پلیت کولرهای نصب شده در مرکز جمع آوری شیر به منظور سرد کردن شیر یا به عبارتی کاهش درجه حرارت سریع شیر بکار می رود. دلیل کاهش سریع درجه حرارت شیر به خاطر سطح مقطع زیاد در تبادل حرارتی صفحه ای مابین شیر و آب یخ در مبدل های حرارتی است. پلیت کولرها دارای تعداد زیادی صفحات استنلس استیل بسیار نازیک است که در زمان تبادل حرارتی از یک سطح آن آب یخ و از سطح دیگر آن شیر جریان یافته و حرارت آن به آب یخ در طی این فرآیند انتقال می یابد. ظرفیت پلیت کولرها با افزایش یا کاهش تعداد پلیت ها قابل تنظیم است. در صورت کارکرد صحیح پلیت کولر بایستی درجه حرارت شیر به دو تا چهار درجه سانتیگراد برسد.
در اکثر کشورها، احداث مرکز جمع آوری شیر خام، زمانی آغاز می شود که کارخانه های شیر با ظرفیت بالا در شهرهای بزرگ احداث می شوند به عبارت دیگر، بازار خرید مصرف شیر از دامدار روستایی فاصله گرفته و حمل مقادیر اندک شیر از روستاهای دور به کارخانه های شیر، مقرون به صرفه نیست.
فاکتورهای تاثیرگذار در عملکرد مرکز جمع آوری شیر خام
- نسبت نرخ جریان سیال خنک کننده شیر: سیستم طراحی شده مرکز جمع آوری شیربایستی بر اساس حداکثر مقدار جریان شیر ( که از پمپ ارسال کننده شیر بدست می آید ) انجام پذیرد لذا مقدار جریان، طراحی سیستم مرکز جمع آوری شیر را هم از بابت میزان آب یخ مورد نیاز و هم از بابت میزان راندمان سیستم آسانتر می کند.
- سطح تماس: حداکثر میزان جریان شیر از پمپ ارسال ، تعیین کننده سایز پلیت ها و تعداد پلیت های مورد نیاز است.
- تراکم پلیت ها: تراکم هر کدام از پلیت ها به همراه واشر، بسته به ظرفیت و ابعاد مختلف حدود ۳/۵ لی ۴/۵ میلی متر در نظر گرفته می شود متراکم کردن بیش از حد میزان جریان عبوری را محدود می کند، لذا قبل از باز کردن پلیت کولر حتما ضخامت مجموع پلیت ها بایستی اندازه گیری شود.
- تمیز بودن پلیت ها: در طی فرایند، شیر یا مواد معدنی آب به دیواره پلیت ها چسبیده و راندمان و کارایی آن را می کاهد و با سد کردن مسیر جریان، مانع از حرکت سیال بر روی سطوح پلیت ها می شود.
- درجه حرارت آب یخ: جهت سرد کردن شیر درمرکز جمع آوری شیر از سرد ترین آب موجود در محل استفاده می شود لذا هرچه درجه حرارت آب، پایین تر باشد ماندگاری شیر تا زمان ارسال به کارخانه بیشتر خواهد شد، ایده ال ترین حالت برای درجه حرارات آب مصرفی، حدود ۴-۲ درجه سانتیگراد است.