ضایعات کشاورزی در ایران معادل ۲۵ درصد درآمد نفتی و معادل غذای ۱۵ میلیون نفر است، براساس آمارها حدود ۳۰ درصد محصولات کشاورزی در ایران به ضایعات تبدیل میشود.
هدی قاسمی عضو هیات علمی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد عنوان کرد که هرگونه تغییر فیزیکی و شیمیایی که در محصولات کشاورزی ایجاد و باعث شود آن محصول قابلیت مصرف خود را از دست بدهد، ضایعات کشاورزی محسوب میشود.
به گزارش ایسنا، قاسمی بیان کرد: «ضایعات در این بخش موجب میشود ما بخش زیادی از تولیدات خود را از دست بدهیم و واردات محصولات کشاورزی افزایش پیدا کند، همچنین یکسری نهادههای کشاورزی و منابع به هدر برود.»
قاسمی با اشاره به علل افزایش ضایعات در بخش کشاورزی، گفت: «از مهمترین عوامل شکلگیری ضایعات در این بخش میتوان به انتخاب نامناسب ارقام گیاهی، مناسب نبودن عملیات کشاورزی، نبود ماشینآلات کشاورزی مدرن و مجهز، فعالیت کم تعاونیهای کشاورزی، وجود دلال و واسطه که موجب افزایش قیمت و دیر رسیدن محصول به دست مشتری میشوند و سیستم حمل و نقل ضعیف محصولات و نبود انبارهای مجهز برای نگهداری محصولات کشاورزی اشاره کرد.»
عضو هیات علمی علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه راهکارهای بسیاری برای کاهش ضایعات در بخش کشاورزی وجود دارد، یادآور شد: «یکی از راهکارها آموزش کشاورزان پیش از کشت است، کشاورزان میتوانند با کشت ارقام مناسب محصول باکیفیتتری تولید کنند تا این محصولات ماندگاری بالاتری در انبارها داشته باشند، همچنین در عملیات زراعی از روشهای جدید کشاورزی استفاده کنند.»
وی ادامه داد: «محصول تولیدی باید دارای یکسری ویژگیهای نظیر فیزیکی و شیمیایی باشد که بخشی با تغذیه درست میسر میشود و میتوان مدت زمان بیشتری آن را انبار کرد.»
قاسمی با بیان اینکه استفاده از ماشینآلات قدیمی و فرسوده در زمان برداشت محصولات کشاورزی موجب هدررفت محصول میشود، عنوان کرد:
«استفاده از ماشینآلات مدرن به ویژه در مرحله برداشت موجب افزایش راندمان برداشت محصول میشود، مثلا در برداشت محصول گندم استفاده از ماشینآلات جدید موجب کاهش ریزش گندم شده است.»
عضو هیات علمی علوم باغبانی دانشگاه شهرکرد با تاکید بر اینکه متاسفانه تعاونیهای کشاورزی در چهارمحال و بختیاری فعالیت بسیار اندکی دارند، اظهار کرد:
«مهمترین مزیت تشکیل تعاونیهای کشاورزی حذف واسطهها در رسیدن محصول به دست مصرفکننده است، زمانی که محصول با قیمت کمتر و سرعت بیشتر به دست مشتری برسد، میزان خرید نیز افزایش و ضایعات کاهش پیدا میکند.»
وی در ادامه با اشاره به اینکه توجه به صنایع تبدیلی و تکمیلی در جلوگیری از افزایش ضایعات در بخش کشاورزی موثر است، گفت: «این نوع صنایع موجب میشود، محصولات کشاورزی مازاد به یک فرآورده جدید تبدیل و ماندگاری آنها بالاتر برود، همچنین این محصولات ارزش افزوده بالاتری نیز دارند.»
قاسمی افزود: «گسترش باغات هلو در حاشیه زایندهرود و توجه نکردن به بحث ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی این محصول موجب هدررفت بخش زیادی از این محصول در منطقه شده است، در کنار گسترش باغات باید به صنایع تبدیلی و تکمیلی توجه ویژه صورت بگیرد.»