کارخانه گیاهان دارویی عصاره ترشیز، بزرگترین پالایشگاه گیاهان دارویی کشور بوده که در کاشمر واقع شده است. این پالایشگاه، مجموعه کاملی از کاشت گیاهان دارویی تا مرحله تبدیل آن به محصولاتی دیگر مانند اسانس، عصاره و .. است.
با بهرهبرداری کامل از این مجموعه، بر اساس ظرفیت اولیه پیشبینی شده برای تولید، سالانه افزون بر ۲ هزار و۵۰۰ تن ماده اولیه نیاز خواهند داشت که بنا به گفتهی رییس هیأت مدیره کارخانه – محمد شاکری، تصمیم به انجام کشاورزی قراردادی برای تامین مواد اولیه هستند.
میزان سرمایهگذاری انجام شده در این کارخانه ۲۵۰ میلیارد تومان بوده که از این مبلغ حدود ۱۵ میلیارد تومان تسهیلات بانکی است.
در این کارخانه همچنین میوههای منطقه از جمله انگور، انار و طالبی به کنسانتره و پوره تبدیل می شود.
مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید – اصغر نوراللهزاده اعلام کرده است برای کمک به این مجموعه، ۶۰ میلیارد تومان اعتبار با نرخ ۴ درصد تعریف خواهد شد.
استخراج اسانس
روشهای مختلفی برای استخراج اسانس به کار میرود مانند تقطیر با آب، تقطیر با بخار و استخراج با حلال (از جمله استخراج دی اکسید کربن مایع یا استخراج مایکروویو). به عنوان مثال، تقطیر با آب یا تقطیر با بخار معمولاً برای اعضای خانواده مرکبات و Lamiaceae استفاده میشود.
روغنهای ضروری (EOs) از گلها، برگها، پوست، ریشه و میوههای گیاهان دارویی با استفاده از تقطیر با آب یا تقطیر با بخار و استخراج مداوم با حلال استخراج میشوند. EO ها مخلوطی از ترکیبات شیمیایی هستند که دارای مواد با وزن مولکولی کمتری هستند، مانند الکل ها، پلی فنل ها، ترپنوئیدها، ترکیبات کربونیل و ترکیبات آلیفاتیک که بو میدهند و دارای خواص بیولوژیکی هستند.
EOs در طول تاریخ به عنوان داروی عامیانه استفاده شده است. امروزه EO ها به دلیل داشتن آنتی باکتریال، ضد قارچ، ضد ویروسی، ضد انگلی، ضد دیابت، ضد سرطان (سیتوتوکسیک)، دافع حشرات، صنایع غذایی (طعم دهنده) به طور گسترده به عنوان یک داروی جایگزین در صنایع مختلف مانند داروسازی، کشاورزی، بهداشتی و صنایع غذایی استفاده می شوند.
جداسازی، شناسایی و توصیف اجزای اصلی EO ها اهمیت ویژهای دارد. ترکیبات منفرد موجود در مخلوط EOs مانند تیمول، کافور، لیمونن، α-پینن، ترپینولن، منتول، منتون و غیره دارای خواص بیولوژیکی گستردهای هستند.
از نظر تجاری، مواد شیمیایی هنوز مصنوعی به طور گستردهای به عنوان فعالیتهای بیولوژیکی نسبت به EO های گیاهان استفاده میشوند.
با این حال، EO ها از منابع طبیعی در مقایسه با مواد شیمیایی مصنوعی برای سلامت انسان و محیط زیست موثرتر و ایمنتر هستند.