عرق گیری و استخراج عصاره گیاهان به عنوان نوعی نوشیدنی مفید یا دارو برای درمان انواع بیماری ها، از گذشته های بسیار دور مورد توجه بوده و یکی از روش‌های رایج مصرف گیاهان دارویی به شمار می‌آید.
عرق های گیاهی به وسیله جوشاندن گیاهان مختلف با آب و سپس سرد کردن بخارهای متصاعد شده از آن به دست می‌آید. امروزه این کار به دو روش سنتی و صنعتی انجام می‌پذیرد.
چنانکه یک جسم جامد (گیاه) در تماس با یک سیال (حلال) قرار می‌گیرد، سپس اجزای گیاهی مورد نظر حل شده و در حلال قرار می‌گیرند. محلول به دست آمده عصاره‌ی گیاه نام دارد.
نمونه‌های قهوه و چای هر دو از نوع مایع/جامد هستند که در آن یک ترکیب (کافئین) از یک مخلوط جامد با استفاده از یک حلال استخراج مایع (آب) جدا میشود. آماده‌سازی قبل از استخراج عصاره، یکی از مولفه‌های اصلی در عصاره‌گیری گیاهان دارویی است.
روش سنتی عرق‌گیری گیاهان
در روش سنتی که هنوز هم در بسیاری از کارگا‌ه های کوچک شاهد آن هستیم، دیگ‌های مسی بزرگ را با مخلوطی از آب و گیاه مورد نظر پر کرده و روی آتش قرار می‌دهند. پس از به جوش آمدن آب، بخار تولید شده به وسیله لوله‌های مخصوصی از دیگ خارج شده و وارد محیط سردی که معمولا استخر آب سرد است میشود. با عبور بخار از محیط سرد، عمل تقطیر صورت گرفته و بخارهای متصاعد شده تبدیل به عرق گیاهی می‌شوند.
روش صنعتی عرق‌گیری گیاهان
در روش صنعتی، عرق‌گیری توسط دیگ‌های تقطیر بزرگ انجام میشود. مخازن این دستگاه‌ها را با گیاهان دارویی مورد نظر پر می‌کنند. سپس فرآیند عرق‌گیری به صورت اتوماتیک انجام میشود.
بارزترین روش عرق‌گیری از گیاهان، استفاده از فرآیند تقطیر است. اگر چه لوازم و تجهیزات به کار برده شده در انجام فرآیند تقطیر مختلف است، اما اساس کار تمام آنها یکسان است.
غلظت عرقیات گیاهی تولید شده نیز بستگی به میزان گیاه در داخل مخازن عرق‌گیری و میزان آبی دارد که برای جوشاندن گیاه به کار برده میشود.
عرق دو آتشه
شاید اصطلاح عرق دو آتشه یا عرق دو تقطیره به گوشتان خورده باشد. عرق دو آتشه نوعی از عرق است که در آن، یکبار عمل عرق‌گیری انجام میشود. سپس محصول تقطیری تولید شده را مجدداً در مخازن عرق‌گیری ریخته و به آن به میزان مورد نیاز و یا به همان اندازه از گیاه مورد نظر اضافه میشود و بار دیگر عمل تقطیر به روش قبل تکرار میشود. محصول تولید شده را در نهایت با نام عرق دو آتشه یا عرق دو تقطیره می شناسند.
ممنون از مقاله خوبتون. من در طی یادگیری روند عرق گیری در منزل متوجه ایجاد متانول در روند عرق گیری شدم، برای اطلاع رسانی در مورد این موضوع یک مقاله در سایت زیر پیدا کردم ممنون میشم شما در اطلاع رسانی این موضوع کمک کنید.