آیا برنج بصورت هیدروپونیک، کشت می‌شود؟

کشت برنج بصورت هیدروپونیک امکان‌پذیر هست یا نه؟ برای پاسخ به این سوال، در این مطلب به ابعاد مختلف کشت هیدروپونیک پرداخته‌ایم.

می‌دانیم که برنج در خاک‌های غرقابی شکوفا شده و همین ویژگی برای کنترل علف‌های هرز استفاده می‌شود چرا که بسیاری از گیاهان دیگر در این فضا از بین می‌روند، با این اوصاف، آیا کشت برنج با این حجم از مصرف آب، اقتصادی است؟ آیا روش‌های دیگری چون هیدروپونیک می‌تواند راهکار دیگری برای کشت این محصول باشد؟

واقعیت این است که برنج به روش هیدروپونیک همانند محصولاتی چون سویا، ذرت و گندم در دنیا کشت نمی‌شود چرا که این روش تولید برای آن محصول بسیار گران است، هیدروپونیک هزینه‌ی بالایی دارد و به نسبت هزینه و فضایی که برای کشت محصول انجام می‌گیرد کاشت سبزیجات و سایر گیاهان، معناداری اقتصادی بیشتری دارد.

با این حال، «صالح المنصوری»، کشاورز اماراتی از سال 2015، برنج را بصورت هیدروپونیک کشت می‌کند با این حال، وقتی صحبت از کشت هیدروپویک برنج به میان می‌آید، تقریبا هیچ تولید هیدروپونیک در مقیاس بزرگ در جهان وجود ندارد.

به نظر پروفسور «آدام پرایس»، متخصص این محصول در مؤسسه علوم زیستی دانشگاه آبردین در اسکاتلند، هیچ دلیل بیولوژیکی برای عدم کشت برنج بصورت هیدروپونیک وجود ندارد، به نظر او، اگر آب بازیابی شود کشت هیدروپوینک می‌تواند صرفه‌ی اقتصادی داشته باشد.

به نظر می‌رسد تلاش برای کشت برنج به صورت هیدروپونیک ضروری است، با افزایش سطح خشکسالی، این روش، نقش مهمی در آینده‌ی جهان خواهد داشت.

هر کسی که قصد دارد برنج را به روش هیدروپونیک کشت کند، با مشکلاتی مواجه می‌شود که ممکن است او را از ادامه‌ی کار منصرف کند، دلیل اصلی، بُعد اقتصادی است، کاهو یکی از شناخته‌شده‌ترین گیاه برای کشت هیدروپونیک در زمان حال است و گیاهان دارویی چون زعفران، این نوع کشت را کاملا اقتصادی کرده و برای تولیدکنندگان آن، منافع اقتصادی زیادی نتیجه می‌دهد.

ادغام کشاورزی عمودی و هیدروپونیک در آینده می‌تواند توجیه اقتصادی بیشتری داشته باشد. یکی از مزایای هیدروپونیک، مصرف کم آب آن نسبت به خاک است. محصولاتی مانند برنج برای تولید حداکثر محصول باید در آب غوطه ور شوند. از سوی دیگر، روش هیدروپونیک به این صورت عمل می‌کند که به ریشه‌های گیاه اجازه می‌دهد تا آب و مواد مغذی را از مخزن مواد مغذی با حداقل میزان تبخیر دریافت کنند.

دوره‌ی رشد برنج، پنج برابر بیشتر از کاهو است. به طور متوسط، سر کاهو 45 روز طول می کشد تا بالغ شود. و برنج تا 180 روز طول می‌کشد که منجر به کاهش حداکثر چرخه رشد یک پرورش‌دهنده به دو دوره در سال شود. علاوه بر این، پس از برداشت، ساقه‌ها باید به مدت دو هفته در روزنامه پیچیده شوند تا خشک شوند.

قبل از شروع کشت برنج به روش هیدروپونیک، ابتدا باید سیستم هیدروپونیک مناسب را انتخاب کرد همانطور که می‌دانیم برنج یکی از گیاهانی است که عاشق آب است. در نتیجه، ریشه‌های آن باید در آب غوطه‌ور شوند.

سیستم کشت آب‌های عمیق، مناسب‌ترین سیستم برای کشت برنج است. با این حال، همه سیستم‌های DWC (کشت آب عمیق) برای محصولات پیچیده‌ای مانند برنج کاملاً کار نمی‌کنند.

اگر قصد کشت برنج به روش هیدروپونیک را دارید دو روش را پیاده کنید. با استفاده از روش‌های DWC و تغذیه بالا در کنار هم، برنج در طول دوره رشد 180 روزه، تا حد ممکن رشد می کند و  سیستم هیدروپونیک 16 نقطه ای ساخته شده توسط Superponics  مناسب‌ترین سیستم برای رشد برنج هیدروپونیک است. این یکی از معدود سیستم‌هایی است که هم تغذیه بالا و هم DWC را در یک واحد هیدروپونیک ترکیب می‌‌کند.

روش کار کشت هیدروپونیک برنج

• دانه‌ها به مدت 36 ساعت در آب خیس می‌مانند
• پس از 24 ساعت، باید خشک شوند.
• در یک سطل پر از 15 سانتی‌متر مملو از خاک و کمپوست کاشته شوند.
• مابقی سطل پر از 12 سانتی‌متر آب شود.
• بذرها تا دو هفته جوانه می‌زنند، هر چه درجه حرارت بالاتر باشد، سریع‌تر جوانه می‌زنند.
• بعد از جدا کردن بقایای خاک از ریشه، آنها در گلدان هیدروپونیک قرار می‌گیرند. ریشه‌ها باید با محلول غذایی تماس داشته باشند.
• دمای پرورش ایده آل برنج در خانه، حدود 25 درجه‌ی سانتیگراد است.
• اگر در بیرون کاشته شود، دوره رشد باید طوری تنظیم شود که از ابتدای تابستان شروع شود.
• پس از 180 روز، ساقه‌های برنج برداشت می‌شوند و به مدت دو هفته باید در روزنامه پیچیده و خشک شوند.
• ساقه های برنج خشک در دمای 93 درجه سانتیگراد به مدت یک ساعت تفت داده شده و سپس پوست آن جدا شده و برنج آماده‌ی طبخ است.

همچنین برنج را می‌توان با استفاده از آکواپونیک کشت کرد. در واقع، تنها تفاوت بین آکواپونیک و هیدروپونیک در این است که آکواپونیک از مواد مغذی حاصل از ضایعات ماهی برای تامین گیاه به جای محلول‌های غذایی سنتی ساخته شده توسط انسان در هیدروپونیک استفاده می‌کند و سایر جنبه‌های رشد مانند دما، بذر و برداشت نسبتاً یکسان باقی می‌مانند.

مزایای کشت هیدروپونیک

کاهش مصرف آب: با این روش، مصرف آب تا 90 درصد کاهش می‌یابد. گیاهان فقط برای زنده ماندن و رُشد به آب کافی نیاز دارند. بیشتر مصرف آب در مزارع به دلیل زالو زدن در عمق زمین یا تبخیر از بین می‌رود.

با هیدروپونیک این دو مشکل برطرف می‌شود. مقدار آب مصرفی گیاه به دقت کنترل شده و می‌توان آن را بی نهایت مورد استفاده مجدد قرار داد.

تخصیص فضا: هیدروپونیک، فضای بسیار کمی را اشغال می‌کند. در واقع، حتی می‌توان آن را به صورت عمودی یا در یک چادر رُشدِ کوچک راه‌اندازی کرد. این امر استفاده از فضاهای کوچک را به حداکثر می‌رساند چراکه ریشه‌های گیاه نیازی به پهن شدن زیاد به دنبال آب و مواد مغذی ندارند.

خاک لازم نیست: این پایه‌ای است که هیدروپونیک بر آن استوار است. گیاهان در مجاورت آب غنی از مواد مغذی قرار دارند. امکان رشد محصولات بدون وابستگی به خاک به مردمی که در چنین مکان‌هایی زندگی می‌کنند، کمک می‌کند تا از نظر غذایی ایمن شوند.

عاری از علف هرز و آفت: گیاهانی که در هیدروپونیک رشد می‌کنند تحت تأثیر بیماری‌ها قرار نمی‌گیرند. آنها در محیط‌های کنترل‌شده و تحت نظارت دقیق بدون نیاز به علف‌کش‌ها و آفت‌کش‌ها رشد می‌کنند و گیاهان سالم‌تری خواهند بود.

توانایی کنترل آب‌و‌هوا: هیدروپونیک در داخل فضای بسته بهترین عملکرد را دارد. کنترل شرایط آب‌و‌هوایی که گیاهان در معرض آن قرار می‌گیرند بسیار ساده‌تر است. این بدان معنی است که گیاهان بدون توجه به شرایط موجود، قادر به رشد هستند. این مزیتی است که امنیت غذایی را تضمین می‌کند..

کار فشرده‌ی کمتر: هیدروپونیک پس از راه‌اندازی عمدتاً یک سیستم بسیار مستقل است. فقط نیاز به نگهداری و نظارت مداوم دارد. این وظیفه‌ای است که می‌تواند توسط افراد انگشت‌شماری انجام شود. این در تضاد با نیروی کار عظیم و ماشین‌آلات مورد نیاز در کشاورزی سنتی است.

کشت برنج به روش هیدروپونیک بسیار کارآمد و پر از مزیت است. با این حال، چندان مقرون‌به‌صرفه نیست. کل فرآیند هیدروپونیک سرمایه‌بر است و نیاز به سرمایه گذاری، خرید تجهیزات واستخدام نیروی کار برای نظارت دارد، بنابراین، کشاورزان ترجیح می‌دهند محصولات گران‌تری چون توت‌فرنگی، کلم‌پیچ و کاهو را با هیدروپونیک بکارند.

ایروپونیک

شرکت گلوب فلورکس در هند، یکی از ارائه‌دهندگان پیشرو سیستم ایروپونیک است و از سیستم‌های رشد ایروپونیک عمودی و افقی برای کشت محصولات مختلف استفاده می‌کند.

مزرعه عمودی در فیلیپین وجود دارد که مجموعه‌ای از چوب‌های بامبو به شکل متوازی‌الاضلاع بوده و با تراس‌های پلکانی از مزارع برنج تشکیل شده است، وجود یک سیستم آبیاری طبیعی که به تدریج با گرانش از طریق شبکه‌ایی از مسیرهای آبیاری به پایین جریان می‌یابد، باعث شده که این مزرعه از باغبانی ایروپونیک استفاده ‌کند که متفاوت از هیدروپونیک است چراکه آب بصورت مستقیم بر روی ریشه‌ی گیاهان می‌پاشد.

این امر میزان آب و انرژی مورد نیاز برای رشد گیاهان را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و انتظار می‌رود که مزارع تجاری ایروپونیک، مصرف آب و انرژی را 90 تا 95 درصد کاهش دهند.

بازسازی و ساخت خانه با استفاده از ضایعات برنج