تاسیسات ذخیره غلاتی چون برنج به عنوان سیستمی تعریف میشود که برای دریافت، تمیز کردن، خشک کردن، ذخیره و ارسال غلات و/یا بذر طراحی، ساختار و مجهز شده است.
ذخیره سازی در سیلوها یا انبارهای مجهز به دماسنج، هوادهی و سایر منابع به حفظ کیفیت دانه کمک میکند.
انبارهای فله (همچنین به عنوان سیلوهای افقی شناخته میشوند) از نظر نسبت ارتفاع به طول با سیلوهای عمودی متفاوت هستند.
سیلوهای افقی میتوانند تا 180 متر طول داشته باشند. برای جبران کمبود ظرفیت ذخیره سازی در برزیل، سیلوهای افقی (کیسه های سیلو) به طور گسترده ساخته و مورد بهرهبرداری قرار گرفتهاند.
آنها بر اساس پروفیلهای کف خود طبقه بندی میشوند، سیلوهای افقی عموماً دارای ته صاف هستند و ممکن است هوادهی داشته باشند یا نداشته باشند
شرایط نگهداری دانهها میتواند زمان نگهداری با کیفیت را استنباط کند. برنج اغلب برای دورههای کوتاه، معمولاً چند ماه، ذخیره میشود، اگرچه (همانطور که قبلاً ذکر شد) حداکثر دوره ذخیرهسازی پذیرفتهشده جهانی وجود ندارد.
مطالعات نشان داد که شرایط نامناسب نگهداری برنج نه تنها یک مشکل بهداشتی است، بلکه بر عملکرد و پخت برنج نیز تأثیر میگذارد.
با توجه به کومار و کالیتا (2017)، از دست دادن ذخیره سازی را میتوان به صورت مستقیم (یعنی از دست دادن فیزیکی) یا غیرمستقیم (از دست دادن کیفیت و تغذیه) طبقهبندی کرد.
تلفات غیرمستقیم میتواند به دلیل عوامل زیستی (حشرات، آفات، جوندگان و قارچها) یا عوامل غیرزنده (دما، رطوبت و باران) رخ دهد.
بنابراین، نظارت بر دما، رطوبت نسبی و محتوای آب دانههای برنج برای حفظ کیفیت در طول ذخیره سازی ضروری است.
کیفیت برنج را نمیتوان در طول ذخیرهسازی بهبود بخشید، اما محیط کنترل شده با دما و رطوبت نسبی اجازه میدهد تا دانهها تا دوره مناسب کاشت بدون کاهش کیفیت حفظ شوند.
رطوبت تعادلی مربوط به تعادل بین فشار بخار آب در ماده و محیط است و میتوان از آن برای تعیین حداقل مقدار رطوبتی که ماده در شرایط خاصی میتواند به آن برسد استفاده کرد.
کاهش متابولیسم دانه میتواند از دست دادن کیفیت دانه را کاهش دهد. زوال دانه به تنفس توده دانه و میکروارگانیسم های همراه آن مربوط می شود.
رطوبت نسبی هوا، دما و زمان نگهداری بر محتوای O2 و CO2 تأثیر داشته و در نتیجه بر رئولوژی برنج تأثیر میگذارد.
محتوای بالای آب یا دمای جرم دانه میتواند فعالیت متابولیک و تنفس محصول را بسته به اکوسیستم ذخیرهسازی تغییر دهد.
مدلهای تولید CO2 برای پیشبینی از دست دادن ماده خشک در طول ذخیرهسازی و همچنین برای تعیین میزان انتشار CO2 در توده دانه بر اساس قانون دوم فیک استفاده میشوند.
ضریب انتشار موثر CO2 در دانههای حجیم با افزایش دما از 10 درجه سانتیگراد به 30 درجه سانتیگراد افزایش می یابد و با افزایش محتوای آب دانهها از 14.0٪ به 18.8٪ کاهش مییابد.
بنابراین، انتقال گرما و رطوبت بین دانهها و هوای بین دانهای باعث تخریب توده دانه و افزایش غلظت CO2 میشود.
دماهای بالاتر باعث کاهش بیش از حد محتوای آب دانههای برنج میشود که بر محتوای پروتئین، چربی و خاکستر تأثیر میگذارد.
در دمای بالای 35 درجه سانتیگراد، دانهها به دلیل محتوای آب، شفافتر میشوند. افزایش محتوای آب و دمای توده دانه، فرآیند تنفسی شدیدتری را القا کرده و در نتیجه متابولیسم دانه را تسریع میکند و باعث مصرف بیشتر ماده خشک و کاهش محتوای نشاسته میشود.