وجود مدرسه کشاورزی برای کودکان اهمیت فراوان دارد چنانکه کودک هفت سالهی من از طبیعت اطلاع زیادی ندارد دلخوشیاش این است که موقع برگشتن از مدرسه، کفشدوزک بگیرد و من هم از اهمیت وجود این حشره برای اکوسیستم حیات انسان و زمین صحبت کنم.
او و همسنو سالانش چه پسر باشند چه دختر، کلاس اولی هستند و به نظر میرسد در شروع آموزش رسمی این کودکان، طبیعت باید بیشتر موج بزند.
وقتی دربارهی آموزش کشاورزی به کودکان به جستجو میپردازیم، جستهوگریخته، فعالیتهای خودجوشی را در مجموعههای مختلف در کشور و جهان میبینیم که در بیشتر موارد به آموزش کاشت نهال و یا دانهای بسنده میکنند یا مجموعهای را جهت کشاورزی برای کودکان تدارک دیدهاند.
اما گویا برای تامین امنیت غذایی و کشاورزی پایدار به تلاشهای بیشتری نیاز است در ادامه به چند فعالیت تاثیرگذار در جهت آموزش کشاورزی به کودکان اشاره میشود.
البته به نظر میآید که حضور کودکان در کشاورزی و بهرهمندی از فضای آن چه برای آموزش و چه تفریح، همانند گردشگری کشاورزی، اقدامی است که کشاورزان را ترغیب کرده است تا درهای مزرعهی خود را به کودکان باز کنند.
البته آنچه که من به عنوان یک مادر میپسندم وجود مدرسه کشاورزی است تا کودکان از همان سال اول تحصیلی در آنجا مشغول شده و سواد محیطزیستی را از همان ابتدا کسب کنند.
پرورش غذا
اینکه غذا از کجا میآید اهمیت دارد و باید برای کودکان توضیح داد، باید پروسهی تولید غذا برای کودکان ملموس باشد باید آنها بدانند چه منابعی صرف تولید غذا میشود از این رو، پرورش غذا در مدرسه به دانش آموزان، فقط غذا نمیدهد بلکه مهارتهای کشاورزی ارزشمندی را به آنها میآموزد که برای تمام عمر با آنها خواهد ماند، مهارتهایی که آنها به خانواده و جوامع خود منتقل خواهند کرد.
درسهای زنده
مجموعهای از درسهای زنده به نام «Science Farm LIVE» در هفته علم بریتانیا در سال ۲۰۲۱ ایجاد شد که جامعهی هدف آن، کودکان ۴ تا ۱۱ ساله بودند، آنها، محتوای برنامه درسی خود مانند چرخههای زندگی و اقتباسها را در کنار نمایش لحظات شگفتانگیزی که از حضور دامهای سبک و سنگین و سایر عناصر در مزارع اتفاق میافتد، دریافت کرده و این لحظات همه فیلمبرداری میشده است، دروس زنده تاکنون به حدود سیصدهزار کودک ارائه شده و به بیش از 1500 مدرسه رسیده است و کار همچنان ادامه دارد.
فرآوری و تولید غذا
کودکان به اندازه کافی درک نمیکنند که غذای آنها از کجا میآید و چگونه تولید میشود. اینکه کشاورزان چگونه مواد خام را تولید کرده و آنها با فرآوری به غذاهای خوشمزه در بشقابهایشان تبدیل میشود.
بهطورکلی، فرآوری مواد غذایی به فرآیندهای مورداستفاده در تغییر مواد خام به محصولات غذایی اشاره میکند که میتواند بلافاصله یا پس از آمادهسازی جزئی مصرف شوند، درحالیکه «تولید غذا» به فرآیندهای خاصی که برای تولید غذا از مواد اولیه استفاده میشود اشاره دارد.
اهمیت فرآوری از آنجاست که بیشترین ارزش افزوده در بخش کشاورزی، در حوزهی پس از تولید است و همین حوزه میتواند برای اشتغالزایی، کمک موثری داشته باشد، آشنایی کودک با امر فرآوری، نگاه خلاق و تولیدکننده به آنها عطا میکند اینکه چگونه آنچه که زمین به آنها هدیه داده است میتواند با طعم و رنگ جدیدی در بهترین بستهبندیها جای بگیرد.
بستهبندی
یکی از بزرگترین مشکلات تولید، نحوهی عرضهی آن است، کودکان بهترین ظرفیت را به دلیل داشتن ذهن شناور جهت ارائهی محصول میتوانند داشته باشند، مهارت ارائه و توجه به جامعهی هدف، رویکردی اقتصادی را در آنها ایجاد میکند.
بنابراین هر کودک با درگیر شدن در این بخش و تعامل با واقعیت کشاورزی، علاوه بر کسب تجربه در انجام یک کار، با مفاهیم روانشناسی، اقتصادی و فرهنگی نیز آشنا خواهند شد.