«در چهل سال گذشته، صنایع غذایی، یک نوآور بسیار سطح بالا نسبت به تمام صنایع کشور به شمار می‌آیند چنانکه، اگر، یک، یک صنایع دیگر را ارزیابی کنیم می‌بینیم مثلا در بحث لوازم خانگی، محصولاتی که در پنجاه سال پیش تولید می‌شدند در سطح بالایی بودند و شروع خوبی داشتند ولی به مرور زمان، کیفیت پایین آمد و حتی برخی تولیدکنندگان حذف شدند و حال این به هر علتی باشد، چه در صنایع کفش، نساجی، پوشاک و لوازم خانگی، 20 تا 30 درصد تولیدکنندگان فعال هستند.
ولی صنایع غذایی همیشه یکه‌تاز بوده و در حال پیشرفت و توسعه است، قبلا بخش اعظم صنایع غذایی کشور، واردات بوده ولی هم‌اکنون در کشور تولید می‌شوند و حتی در شرایطی هستیم که این کالاها را صادر هم می‌کنیم.»
این سخنان، گفته‌های «محسن نقاشی» – دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی کشور است که در گفتگو با کافه کشاورز در زمینه‌ی میزان نوآوری‌های صنایع غذایی و بسترهای موردنیاز برای این عرصه عنوان کرده است.
این تولیدگر صنایع غذایی با اشاره به توسعه و نوآوری صنایع غذایی در بخش غذاهای آماده، شیرینی و شکلات ادامه می‌دهد:
- « در بحث شکلات، ما قبلا واردات داشتیم، در بازار نوروزخان، محصولات ایرانی یافت نمی‌شد و همه‌ی آن‌ها واردات بودند و این در حالی است که در شرایط امروزی، صادرکننده هستیم و سال گذشته نزدیک به 700 میلیون دلار صادرات داشتیم و حال اگر بحث تحریم‌ها و مشکلات جدیدی که هر روز ایجاد می‌شود نبود، می‌شد دید که چطور یکه‌تازی می‌کنیم.»
- «یا در مورد غذاهای آماده، پیشرفت‌های خوبی داریم که بسیار اشتغال آفرینی داشته است، در بیست سال گذشته، ما غذاهای آماده نداشتیم و این نوآوری بوده است که روی داده و البته در جهان هم رویکرد به سمت تولید غذاهای آماده است چرا که مردم به دلیل کم بودن وقت و زمان‌بر بودن پخت‌و‌پز، مجبور هستند از غذاهای آماده استفاده کنند.»
- «همچنین یکی از نوآوری‌هایی که حوزه صنایع غذایی داشته، قیمت تمام شده محصولات است کارخانجات با قراردادهایی که با منابع و تولیدکننده‌های مواد اولیه می‌بندند محصولات را ارزان‌تر تولید کرده و بفروش می‌رسانند.»
- «در مورد محصولات فریز شده، محصولات گیاهی و پروتئینی بصورت طبخ آماده، قابل استفاده‌اند، این نوآوری هایی هستند که هیچ یک از دولت‌ها هیچ نقشی در این توسعه‌ها نداشتند و خود بخش خصوصی به این نتیجه رسیده است و مطمئن باشید اگر مشکل تحریم‌ها حل شود، صنایع غذایی یکی از یکه‌تازها در دنیا خواهد بود و در حال حاضر، با شرایطی که وجود دارد باز هم صنایع غذایی راه خودش را پیدا کرده و محصولاتش را صادر می کند.»
- «در بخش بسته‌بندی هم نسبت به دهه‌های 60، 70 و80 ، ما خیلی تغییرات داشته‌ایم، بسته‌بندی‌هایی اگر الان دیده می‌شود قابل مقایسه با بسته‌بندی‌های قبل نیست، چه از لحاظ کیفی و چه از لحاظ طراحی؛ به لحاظ کیفی، کلا نوع بسته‌بندی‌ها مختص بسته‌بندی‌های غذایی هستند.
البته در بحث بسته‌بندی، ما هنوز به واردات نیازمندیم و امیدواریم مواد اولیه و انواع اقلام آن در کشور تولید شود هر چند که در این بخش هم، موفقیت‌های خوبی داشته‌ایم.»
- «در مورد سبزیجات و میوه‌جات خشک هم تولیدات خوبی وجود دارد چنانکه در سی سال گذشته، در زمینه‌ی میوه خشک فقط زردآلو و توت سفید بودند که آن هم به روش سنتی خشک می‌شدند، در صورتی که صادرت بخش خشکبار رقم بالایی دارد که در این زمینه هم می‌شود فعالیت زیادی کرد و باز هم اگر تحریم‌ها نبود در بخش صادرات، قوی‌تر عمل می‌کردیم.»
- «در حوزه غذاهای مکملی نیز حرکت‌های خوبی شده که شروع فعالیت‌ها با شرکت‌های لبنی بوده چنانکه از پروبیوتیک‌های مختلفی استفاده کردند.»
- «در بحث فروش اینترنتی و آنلاین، علاوه بر وجود یک شرکت قوی در حوزه فروش آنلاین و ورود آن به بخش صنایع غذایی، یکی از اعضای فدراسیون از چهارسال پیش، سامانه‌ای را ایجا کرده که به عنوان توزیع‌کننده عمل کرده و به عنوان واسطه نقش‌آفرینی نمی‌کند و هزینه‌ای را فقط برای انتقال و رساندن محصول به منازل را دریافت کرده که حرکت خوب و نوآورانه‌ای است که در بخش خصوصی ایجاد شده است. این شرکت در طول این چهارسال، فعالیت خوبی داشته و از لحاظ فنی و آی تی هم پیشرفته بوده و اگر بگوییم از آمازون، چیزی کم ندارد اغراق نکرده‌ایم.»
ناباوری در بین مردم نسبت به نوآوری‌ها، رایج است
به نظر دبیر فدراسیون تشکل‌های صنایع غذایی، «مشکل کلی ما درکشور، ناباوری هست که بین مردم رایج شده است، افراد، شرکت‌ها، شرکت‌های دانش بنیان و جوانان خلاقی که در مملکت ایده‌پردازی کرده و حتی آن‌ها را اجرایی می‌کنند مردم آن‌ها را نمی‌توانند بپذیرند.»
- «حتی شرکت‌ها و افراد دست اندرکار صنایع غذایی هم بعضی وقت‌ها فعالیت‌های نو را باور نمی‌کنند تا وقتی که از نزدیک می‌بینند و یقین پیدا می‌کنند و بهترین مثالی که در حوزه نوآوری‌ها می‌توانم بزنم این است که هر کسی وارد هایپرمارکت‌ها می‌شود این سیل عظیم و تنوعات محصولات غذایی را می‌بیند واقعا اگر عِرق ایرانی داشته باشد باید افتخار کند و لذت ببرد.»
- «باز هم تاکید می‌کنم اگر، البته اگری که می گویم باید موانع را بصورت عینی و واقعی و منطقی بردارد یقینا صنایع غذایی در دنیا شکفته‌تر می‌شود و این واقعا شعار نیست. البته به جوان‌ها نمی‌شود خرده گرفت چون زمانی که چشم باز کردند و در سن بیست، سی سالگی به مغازه‌ها رفته‌اند همان محصولاتی را می بینند که قبلا دیده‌اند ولی افرادی که سی، چهل، پنجاه سال پیش به مغازه‌ها می‌رفتند می‌بینند که چقدر صنایع غذایی متحول شده است و باز تاکید می‌کنم که این نوآوری‌های بخش خصوصی بوده است.»
لزوم تشکیل کارگروه ویژه ارزیابی نوآوری بخش صنایع غذایی
محسن نقاشی اعتقاد دارد باید کارگروهی بصورت جدی تشکیل شود تا نوآوری‌ها و دستاوردهای صنایع غذایی در این مدت را ارزیابی کند تا مشخص بشود که این بخش چه رشد و نوآوری‌های زیادی داشته است تا مسئولین بیشتر حمایت کنند و این همه سنگ و موانع برای تولیدکنندگان ایجاد نشود، موانعی که واقعا نمی توان باور کرد که بصورت عمد برای کمربستن به از بین بردن تولید نباشد.
- به باور وی، رسانه‌ها باید فعالیت‌ها و رشد صنایع غذایی را برجسته کنند چرا که واحدهای تولیدی، اقلام زیادی را نوآوری کرده‌اند که همه اینها اشتغال بوجود آورده و دانش غذایی را ارتقا داده و صادرات را بالا برده است، پس انتظار است تمام رسانه‌ها به این حوزه ورود کنند و نوآوری ها و تولیدات داخلی را مطرح کنند و جایگاه صنایع غذایی را برای مردم نشان دهند.
