مغز بادام ﺣﺎوی اﻧﺮژی زﯾﺎد، اﺳﯿﺪﻫﺎی آﻣﯿﻨﻪ، ﻗﻨﺪ و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻌﺪﻧﯽ است و ﻣﺼﺎرف ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در ﺻﻨﺎﯾﻊ داروﯾﯽ، ﻗﻨﺎدی ﻫﺎ و ﻋﻄﺮﺳﺎزی دارد، ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻓﺮآوری ﺑﺎدام ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﭘﻮﺳﺘﻪ بادام، ﺟﺪاﺳﺎزی ﻣﻐﺰ و ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪی آن اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻃﺮاﺣﯽ دﻗﯿﻖ ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎی ﻓﺮآوری ﺑﺮای مرحله ﺷﮑﺴﺘﻦ ﭘﻮﺳﺘﻪ بادام، ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ آن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ.
جداسازی پنوماتیک
ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎی ﻣﻬﻢ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻣﻐﺰ بادام از ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭼﻮﺑﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﻨﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﺑﻮده و اﯾﻦ روش ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای درﺟﻪ ﺑﻨﺪی، ﺗﻤﯿﺰﮐﺮدن و ﺟﺪاﺳﺎزی ﻣﺨﻠﻮط داﻧﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﻮاد ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار گیرد.
بنابراین در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺟﺪاﺳﺎزی پوسته از مغز بادام ، ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻮاص آﺋﺮودﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﭘﻮﺳﺘﻪ و ﻣﻐﺰ ﺿﺮوری است ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻔﺎوت در اﻧﺪازه، ﭼﮕﺎﻟﯽ و ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺪ اﺟﺰا، ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد.
ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻓﺮاواﻧﯽ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪ درﺟﻪﺑﻨﺪی، ﺟﺪاﺳﺎزی و ﺗﻤﯿﺰﮐﺮدن ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ روش ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺎﻻﯾﺶ ﻣﻐﺰ ﺑﺎدام از ﭘﻮﺳﺖ ﭼﻮﺑﯽ ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﻨﻮﻣﺎﺗﯿﮏ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ.
ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد که اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﺮخ ﺗﻐﺬﯾﻪ، زاوﯾﻪ ورود ﻣﺨﻠﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﻧﻞ دﺳﺘﮕﺎه و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﺤﻞ ورود ﻣﺨﻠﻮط ﺗﺎ ﺧﺮوج ﻣﻐﺰ، ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎزده ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﻮﺳﺖ می‌شود.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺨﻠﻮط ﺧﺮوﺟﯽ از ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻐﺰﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﺪاﺳﺎزی ﺗﮑﻪﻫﺎی ﭘﻮﺳﺖ ﭼﻮﺑﯽ ﺑﺎ ﻃﻮل ﺑﯿﻦ ۲۰ ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺗﺎ ۳۰ ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪه و ﺣﺪود ۵۰% از آن ﻫﺎ در ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﻐﺰﻫﺎ دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺑﺮای ﺗﺴﻬﯿﻞ در ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﻨﻮﻣﺎﺗﯿﮏ داﻧﻪﻫﺎی اﻧﺎر رﻗﻢ اﺷﺮاف، وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی آﯾﺮودﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ داﻧﻪ اﻧﺎر، ﺑﺮگ و ﺗﺮﺷﺤﺎت ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ.
ﺟﺪاﺳﺎزی آﯾﺮودﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ داﻧﻪ اﻧﺎر از ﭘﯿﻪ و ﭘﻮﺳﺖ ﻣﻮﺿﻌﯽ، از ﻟﺤﺎظ ﺗﺌﻮری اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ، اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﺳﺮﻋﺖ ﻫﻮا ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺪ داﻧﻪ اﻧﺎر ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﻮ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﺪاﺳﺎزی ﻏﺪهﻫﺎی ﺳﯿﺐزﻣﯿﻨﯽ از ﺳﻨﮓ و ﮐﻠﻮخ، ﺧﻮاص آﯾﺮودﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﯿﺐ زﻣﯿﻨﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺪ، ﺿﺮﯾﺐ درگ، ﻋﺪد رﯾﻨﻮﻟﺪز ﺑﺮای ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﮏ ﺟﺪاﺳﺎز ﭘﻨﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده ﺷﺪ. ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺪ ﺑﺮای ﻏﺪهﻫﺎی ﺳﯿﺐزﻣﯿﻨﯽ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای ﺟﺪاﺳﺎزی ﻏﺪه از ﺳﻨﮓ و ﮐﻠﻮخ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
در پژوهشی، اﻣﮑﺎن ﺟﺪاﺳﺎزی زﻋﻔﺮان(ﮐﻼﻟﻪ) از پرچم ﮔﻠﺒﺮگ ﺑﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﻤﻮدی ﻫﻮا ﺟﻬﺖ ﻣﮑﺎﻧﯿﺰه ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪ. ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﻫﺎی ﺟﺪاﺳﺎزی ﻣﻌﻠﻮم ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﻮﻧﻞ ﺑﺎد ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ 8/2 ﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﯿﻪ و ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ راﻧﺪﻣﺎن ﺟﺪاﺳﺎزی را دارد. در اﯾﻦ ﺳﺮﻋﺖ ۸۴ درﺻﺪ از ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎ و ۸۹ درﺻﺪ از ﮔﻠﺒﺮگﻫﺎ از ﺗﻮﻧﻞ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون ﭘﺮﺗﺎب ﺷﺪه و ۸۱ درﺻﺪ ﮐﻼﻟﻪ ﻫﺎ ﺟﺪا ﺷﺪ و داﺧﻞ ﺗﻮﻧﻞ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ.
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻃﺮاﺣﯽ ﺻﺤﯿﺢ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺠﻬﯿﺰات اﻧﺘﻘﺎل، ﺑﺮداﺷﺖ و ﻓﺮآوری ﺑﺎدام ﻣﺸﺨﺼﻪﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﺧﻮاص ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ آن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ، که ﺿﺮﯾﺐ اﺻﻄﮑﺎک اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ﺑﺎدام و ﻣﻐﺰ آن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ روی شیشه و آﻫﻦ ﮔﺎﻟﻮاﻧﯿﺰه ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ، ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد اﮐﺜﺮ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در دامنه ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ، ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ و آﺋﺮودﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺑﻮده و در ادامه دﺳﺘﮕﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺟﺪاﺳﺎزی را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ نیافته اﺳﺖ.
نتایج پژوهش
در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ، ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ آﺋﺮودﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ رﻃﻮﺑﺘﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و در اداﻣﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺘﺎﯾﺞ آن، ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﺎﺧﺖ و ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺟﺪاﺳﺎز ﺑﺎدام از ﭘﻮﺳﺘﻪ ﭼﻮﺑﯽ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ از ﻧﻈﺮ ﺟﺪاﺳﺎزی ﺑﺎزده ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ.
در ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﻮﺳﺘﻪ و ﻣﻐﺰ ﺑﺎدام ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﮐﻪ اﺛﺮات ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﯿﺰان ﺧﺮد ﺷﺪه ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎدام، رﻃﻮﺑﺖ محصول و ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺎد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﺑﺎزده ﮐﺎری دستگاه، ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽداری داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮا، ﻣﯿﺰان ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﻮﺳﺖ از ﻣﻐﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ. در ﺳﺮﻋﺖ ۷ ﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎنیه، اﻧﺪازه ذرات و رﻃﻮﺑﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮی ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﺟﺪاﯾﺶ ﻧﺪاﺷﺖ. ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺎد، ﻣﯿﺰان ﺟﺪاﯾﺶ در اﻧﺪازه ذرات ﻣﺘﻔﺎوت ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮدن ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺪ از ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺪاﯾﺶ است.
ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه در ﺳﻄﺢ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﺟﺪاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل (ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﻮح رﻃﻮﺑﺘﯽ دﯾﮕﺮ) در اﯾﻦ ﺳﻄﺢ (۱۳%)، ﻣﯽﺗﻮان زﻣﺎن ﺑﺮداﺷﺖ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل را ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﺮد و از ﺻﺮف اﻧﺮژیﻫﺎی اﺿﺎﻓﯽ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻓﺮآوری اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﮐﺮد.
ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻼﺣﻈﺎت اﻧﺮژی، زﻣﺎن و ﮐﺎرآﯾﯽ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮای ﺟﺪاﮐﺮدن ﻣﻐﺰ از ﭘﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎدام، ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻫﻮای ۵ ﻣﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﯿﻪ و رﻃﻮﺑﺖ ۱۳% ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﺑﻌﺎد است.
منبع:
فام نیساری، وحید. طباطبائی کلور، رضا و علی متولی(۱۴۰۰)؛ بررسی عوامل موثر بر جداسازی پوسته و مغز بادام و طراحی و ساخت دستگاه جداساز پنوماتیکی. نشریه ماشین های کشاورزی. جلد ۱۱، شماره دوم.
