در مطلب گذشته، به تفاسیری از زنجیره ارزش در گردشگری کشاورزی اشاره شد و در این سیاهه، به توصیف سایر ویژگیهای این مهم در حوزه گردشگری کشاورزی که توسط سعیدرضا اصغری تدوین شده است، پرداخته میشود.
فعالیتهای پشتیبان در زنجیره ارزش محصولات و مقاصد گردشگری کشاورزی
- زیرساختها و فناوری مقصد: وجود جاده های مناسب و دسترسی به تلفن ثابت و همراه، منابع تأمین سوخت و گاز، برق و آب آشامیدنی، بهعنوان پایه زیرساختی که کل زنجیره ارزش را پشتیبانی میکند، بسیار مهم است. بااینحال، ارزشافزوده باید گردشگر را هیجانزده و شگفتزده کند. این هدف را میتوان از طرق مختلف به دست آورد، ازجمله با دسترسی رایگان به اینترنت، با تابلوهای سرگرمکننده و کارآمد و …..
- بازاریابی و مدیریت تورها، تبلیغات و تخفیفات: این فعالیت پشتیبانی در کل زنجیره ارزش مشهود است. از زمان طراحی محصولات گردشگری کشاورزی تجلی می یابد و به آخرین حلقهها یا فعالیتهای اولیه زنجیره، ختم میشود. ادغام مداوم بازاریابی در زنجیره ارزش باید به ایجاد مزیت رقابتی بزرگ منجر شود. ایجاد اتحادهای تبلیغاتی با سایر مقاصد گردشگری کشاورزی در داخل کشور و سایر کشورها برای به اشتراک گذاشتن بازارهای جهانی، می تواند استراتژی خوبی باشد.
- تأمین و حفظ منابع: در این فعالیت حمایتی تنها نهادههایی از قبیل نهادههای فیزیکی، منابع مالی و طبیعی در نظر گرفته می شود. مشارکت و درک منافع توسط ذینفعان، باید بهعنوان پشتوانهای برای افزایش ارزش خدمات برای گردشگران کشاورزی در نظر گرفته شود، افزایش قدرت چانهزنی با تأمینکنندگان ورودی، ارائهدهندگان خدمات عمومی (دولت)، شرکتهای وابسته (همکاران)، مؤسسات (آموزشی و پژوهشی) و طلبکاران تا در نظر گرفتن مشارکت مهم جامعهای که مقصد در آن فعالیت میکند، ملاحظاتی هستند که باید در این بخش مدنظر قرار گیرند.
- دستگاههای سازمانی و مدیریت اطلاعات: لازم است کسب اطلاعات به دانش زنجیره ارزش تبدیل شود. این فعالیت پشتیبانی به ما این امکان را میدهد تا با نوآوری و تحقیقات بازار، فرصتهای بهبود را باهدف مشتری بالقوه شناسایی کنیم. با استفاده از این نتایج و دستگاههای اطلاعاتی کافی میتوان به ارتباطات کارآمدتری دستیافت.
همچنین باید به مشارکت غیرمستقیم سایر حلقهها در زنجیره ارزش توجه داشت که بدون در نظر گرفتن آنها، فعالیتهای اولیه تضعیف میشود. ازجمله این پیوندها، سازمانهای غیردولتی و مشارکت مدیریت شهری با حمایت آب آشامیدنی عمومی، روشنایی و خدمات امنیتی و غیره هستند.
مشارکت صنعتگران میتواند جاذبههای خاصی را برای گردشگران ایجاد کند، محصولات کشاورزی، صید و شکار، ماهیگیری و همچنین محصولات جانبی و ضایعات آنها و ژئوپروداکتها، میتوانند یک مزیت بسیار مهم در زنجیره ارزش ایجاد کنند.
البته در این حوزه باید به محدودیتهای توسعه مقاصد گردشگری کشاورزی نیز توجه کرد مانند:
- هزینههای بالا و درآمد پایین توسعه گردشگری روستایی
- تقاضای کم و مهارتهای گردشگری پایین ارائهدهندگان خدمات در این بخش
- مقاومت بالا در برابر تغییرات و سرمایهگذاری در بخش گردشگری در سیستمهای کشاورزی
- ارتباط ناکافی بین شرکتهای کشاورزی و آژانسهای گردشگری
- حمایت محدود آژانسهای تأمین مالی خرد
- عدم اعتقاد مقامات دولتی به سرمایهگذاری در جادههای دسترسی و خدمات عمومی در مناطق روستایی با پتانسیل گردشگری کشاورزی بالا
نتیجهگیری کلی
بهعنوان نتیجهگیری برای طرح زنجیره ارزش پیشنهادی برای خدمات گردشگری کشاورزی، میتوان تأیید کرد که عناصر ارزشی دیگری وجود دارد که همراه با تاریخچه و فرآیندهای آنها، میتوانند اثر همافزایی بر جاذبههای گردشگری کشاورزی ایجاد کنند.
ازجمله این عناصر که با میراث فرهنگی و محیطی مرتبط هستند میتوان به آگاهی از سنتهای آشپزی، مناظر و تنوع گیاهان و جانوران وحشی و سایر آثاری است که گردشگران را وادار میکند تا با حواس پنجگانه خود از ثروت مزرعه لذت ببرند.
ارزشهایی که از استفاده پایدار از هر مزرعه ناشی میشود، میتواند بدون ترس از دست دادن هویت سرزمینی مناطق روستایی که در آن واقعشدهاند، گردشگران را به درک واضحتر و قدرتمندتر محصولات گردشگری در سایتهای کشاورزی سوق دهد.
بهاینترتیب، این نوع مدلهای زنجیره ارزش میتواند با تنوع بخشیدن به هر مزرعه کشاورزی با گردشگری، به تقویت رقابت و پایداری کمک کند.
از آنجاییکه مطالعه حاضر به ویژگیهای یک کشور و منطقه آن محدود میشود، قویاً پیشنهاد میشود که هرگونه تفسیر یا در نظر گرفتن طرح زنجیره ارزش پیشنهادی با ویژگیهای هر سیستم کشاورزی که در فعالیتهای گردشگری سرمایهگذاری میکند، تطبیق داده شود.
این امر به میراث فرهنگی و طبیعی کشوری که در آن هستید و همچنین سایر ارزشهایی که میخواهید با محصول گردشگری تبلیغ کنید، بستگی دارد.
این بدان معناست که اگر تمایل به تعمیم این مدلدارید، لازم است که تحقیقات آتی در کشورها، مناطق و مزارع مشابه انجام شود و عناصر ارزشی برجسته و جذاب آن مناطق شناسایی شود تا قادر به تولید مزیتهای رقابتی خودشان شوند.