با خرید مستقیم مصرفکنندگان از مزارع و کارخانهها، نقشها در زنجیرهی تامین در حال تغییر است. پرسشهایی که در این میان مطرح میشود این است که آیا زنجیرهی تامین از بین میرود؟ آیا واسطه ها باید نگران شغل خود باشند؟
با افزایش فروش مستقیم به مصرفکننده، تولیدکنندگان از برخی واسطهها مانند خردهفروشان سنتی اجتناب میکنند ولی هنوز هم برای تحویل کالاهای خود به بستهبندی و حملونقل نیاز دارند البته این نباید از یاد برود که هر چقدر، اتوماسیون افزایش مییابد، نیاز به نیروی کار همیشه وجود دارد.
واقعیت این است که تعداد کمی از شرکتها تمام واسطههای بین تولیدکننده و مصرفکننده را حذف میکنند، زنجیره تامین هرگز از بین نمیرود و دلال نیز همچنان وجود دارد حتی اگر نقش آن به حداقل برسد.
در این سیاهه، سه الگو که زنجیرهی تامین را کوتاه کرده و نقش واسطهها را تغییر میدهند مورد مطالعه قرار میگیرد:
ارائه مستقیم از کارخانهها
یکی از شرکتهایی که از این الگو استفاده میکند، شرکت چندمیلیارد دلاری Wish است که 300 میلیون مصرفکننده در سراسر جهان از آن بهره میبرند.
با فروش مستقیم اقلام از چین، هزینههای بازاریابی و حملونقل پایین میآید و این شرکت به تولیدکنندگان و فروشندگان، بازاری برای نمایش و فروش کالاهای با قیمت پایین و بدون نام تجاری خود ارائه میدهد. چنانکه خرید بر اساس فروشنده یا دستهبندی انجام میگیرد نه بر اساس برند Wish.
در سراسر جهان، خریداران ترجیح میدهند یک کفش کتانی بینام با قیمت 6 دلار بخرند و یک ماه منتظر ارسال باشند تا آخرین محصولات طراحان کفش را با قیمت 200 دلار از مرکز خرید محلی تهیه کنند.
این مدل به طور کامل زنجیره تامین را قطع نمیکند، زیرا همچنان شامل چیدن، بستهبندی و حملونقل است. محصولات به طور مستقیم از طریق پست از چین ارسال میشوند و برخی از آنها قبل از موعد به انبارهای کشورهای هدف ارسال میشوند. قیمت، یک مزیت برای این شرکت و فروشندگان آن است.
شرکت Wish، یک پلت فرم تجارت الکترونیک آنلاین آمریکایی است که معاملات بین فروشندگان و خریداران را تسهیل میکند. این شرکت در سال 2011، توسط «سولچوسکی» و دوست دانشگاهیاش، «دنی ژانگ» به عنوان آرزوی دوباره، راه اندازی شد.
ارائه مستقیم از مزارع
افرادی که به دنبال خرید محصولات محلی و گونههای منحصر به فرد هستند سعی میکنند محصولات را از مزارع تهیه کنند.
حذف واسطه ها به مزارع اجازه میدهد تا بر سر قیمت با عمدهفروشان رقابت کنند، این الگو یکی از سنتیترین مدلهای فروش مستقیم است که مشتریان محصولات خود را از طریق مزرعه چه درب منزل یا مکان دیگری تحویل میگیرند.
طبق اعلام نهاد کشاورزی ایالات متحده امریکا، 115000 مزرعه ایالات متحده از این روش برای فروش مواد غذایی خود در سال 2015 استفاده کردند که شامل محصولاتی چون لبنیات و گوشت میشد و در نتیجه، فروش سالانه 3 میلیارد دلار را به همراه داشتند.
مشکل این روش، داشتن امکانات برای حملو نقل و نیروی انسانی موردنیاز این بخش است، برای بسیاری از مزارع کوچک، داشتن کامیون و راننده هزینه بالایی دارد.
یکی از برنامههای «جو بایدن» برای ایالات متحدهی آمریکا، توسعهی فروش محلی و تامین موادغذایی بصورت محلی است.
ارائه مستقیم از دامدار
شرکتهای تامینکننده آنلاین گوشت مانند Crowd Cow و Butcher Box از این الگو بهره میبرند، مشتریان اصلی این دو تامینکننده، مصرفکنندگانی هستند که خواهان کیفیت بالاتر گوشت یا روشهای خاص پرورش و تغذیه حیواناتاند. از چالشهای این الگو این است که تا کل گوشت گاو به فروش نرسد، محصول برای خریدار ارسال نمیشود.
کاغذبازی کمتر و زنجیره تامین ساده و کارآمد از مزایای این الگو هستند، در چند سال گذشته، شرکتهای تولید جعبه گوشت وارد بازار شدند تا پروتئین را مستقیماً از مزرعه عرضه کنند و این روش به مصرفکنندگان اجازه میدهد تا تکههای گوشت را از مزارع خاص خریداری کنند، این شرکتها، واسطه هستند و برخلاف خرید گوشت از یک قصابی سنتی یا خواربارفروشی که مصرفکنندگان، احتمالاً نام تولیدکننده را نمیدانند، دامدار مشخص است.