دوغ به عنوان یک نوشیدنی لبنی طی انجام فرایند‌های خاصی روی تخمیر شیر بدست می‌آید. طبق گفته‌ها تولید دوغ برای اولین بار از منطقه خاورمیانه آغاز شده و از آنجا به سرتاسر جهان شیوع پیدا کرده است.
این نوشیدنی نسبت به نوشیدنی‌های صنعتی مانند نوشابه دارای خواص مفیدی برای سلامتی بدن است و به عنوان یک فرآورده لبنی از ماست رقیق شده تهیه می‌شود. رنگ آن سفید است و می‌توان با افزودن طعم‌های مختلف به آن، دوغ‌هایی با طعم‌های متفاوت تولید و عرضه نمود.
دوغ‌ها با توجه به استقبال گسترده و مصرف بالا، در کارخانجات با انواع روش‌های مختلفی تولید می‌شوند. با این حال، در حالت کلی، دوغ پس از آماده‌سازی مواد اولیه، طی مراحلی شامل فرمولاسیون، پاستوریزاسیون، بسته‌بندی و سردخانه‌گذاری تولید شده و روانه بازار مصرفی می‌شود.
- روش تولید نوع گاز دار: ابتدا ماده اولیه تولید دوغ یعنی ماست را به خوبی هم می‌زنند. سپس به داخل مخزن فرمول‌بندی هدایت کرده و آب و نمک خوراکی به آن اضافه می‌کنند. ترکیب مواد آماده شده را حرارت داده و بعد از اضافه کردن افزودنی‌های مجاز، آن را وارد مرحله همگن‌سازی می‌کنند. سپس حرارت داده و برای رسیدن به دمای موردنظر سرد می‌کنند.
برای گازدار کردن آن، میکروارگانیسم‌های تولید کننده گاز به آن می‌افزایند. با این حال، ممکن است این میکروارگانیسم‌ها در مراحل اولیه به ماست اضافه شود و این مرحله حذف گردد. دوغ گازدار وارد مخزن شده و پس از دریافت افزودنی‌های مجاز و انواع طعم‌دهنده، برای بسته‌بندی و برچسب‌زنی آماده می‌شود.
- روش تولید نوع رژیمی: معمولا برای تولید دوغ از ماست با کیفیت و پرچرب استفاده می‌شود. با این حال، افراد زیادی هستند که به دلیل بیماری یا وجود چربی بالا در بدن، از مصرف این نوع دوغ منع شده‌اند. به همین منظور دوغ رژیمی و بدون چربی در خط تولید کارنجات تولید دوغ قرار گرفته است. این نوع از دوغ‌ها از ماستی با چربی پایین تولید می‌شوند یا چربی آنها در زمان هم زدن گرفته می‌شود و نهایتا دوغی سالم و با پایین‌ترین درصد چربی تولید و عرضه می‌گردد.
- روش تولید نوع بدون گاز: دوغ بدون گاز به عنوان نوعی دیگر از انواع دوغ که محبوبیت بالایی نیز دارد، شناخته می‌شود. فرایند تولید این نوع دوغ نیز همانند سایر انواع دوغ، با هم زدن ماست شروع می‌شود. پس از اینکه ماست به خوبی هم زده شد و آب و نمک موردنیاز آن در مخزن فرمول‌بندی اضافه گردید، دوغ حرارت داده می‌شود و مرحله همگن‌سازی آن انجام می‌گیرد. دوغ همگن‌سازی شده تا دمای موردنیاز سرد شده و داخل مخزن ذخیره می‌شود. طعم دهنده‌ها و افزودنی‌های موردنیاز به دوغ آماده شده اضافه و بسته بندی و برچسب زنی انجام می‌گیرد.
- روش تولید به روش سنتی: دوغ به عنوان یک نوشیدنی قدیمی در کنار بسیاری از غذاهای سنتی مانند آب گوشت حضور پر رنگی دارد. در سالیان دور زمانی که کارخانجات عظیم هنوز وجود نداشتند و دستگاه‌ها و تجهیزات تولید دوغ اختراع نشده بودند، برای تهیه دوغ از روش‌های معمولی استفاده می‌شد. مَشک نام وسیله‌ای بود که از آن در تولید دوغ استفاده می‌کردند. مشک از پوست بز تهیه می‌شد. ماست را در داخل مشک ریخته و آن را بسته و روی سه پایه‌ای قرار می‌دادند. با جلو و عقب کردن مشک ماست هم زده شده و دوغ و کره تولید می‌شد.
برای تولید این نوشیدنی در این روش، پس از ریختن ماست پرچرب داخل مشک، در آن را محکم می‌کردند تا مانع از خروج هوا شود. سپس با حرکت دادن آن به عقب و جلو ماست را به خوبی هم می‌زدند. پس از مدتی برای اینکه چربی‌های ماست جدا شود، به آن آب سرد اضافه می‌کردند. در مشک را باز کرده و چربی‌ها یا همان کره جمع شده را برمی‌داشتند. چیزی که باقی می‌ماند با افزودن نمک با نام دوغ و به عنوان یک نوشیدنی محبوب مورد استفاده قرار می‌گرفت.
