لواشک سازی و درست کردن آن یکی از محبوب‌ترین فعالیت مادران و مادربزرگ‌ها برای فرزندان یک خانواده است این خوراکی پرطرفدار در فرهنگ غذایی و تنقلاتی ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد.
لواشک و فرآیند تولید آن
لواشک همان عصاره و شیره تغلیظ شده میوه است که توسط فرآیندهای خاص به شکل‌‌های گوناگون و با استفاده از روش‌های سنتی و یا صنعتی تولید میشود.
در تهیه لواشک‌ها از میوه‌‌هایی مانند آلو، آلوچه، گوجه سبز، زرد آلو، سیب، هلو، انار، زغال اخته، آلبالو، گلابی و … استفاده می شود که دارای ارزش تغذیه‌‌ای و خواص درمانی فوق العاده هستند.
برتری لواشک نسبت به سایر تنقلات، ارزش غذایی بالای آن است، چرا که این محصول با حداقل تغییر بر اساس فرآوری میوه های تازه تولید می شود و خیلی از خواص ترکیبات موجود در میوهها مانند کربوهیدرات، پروتئین، فیبر و آنتی اکسیدان، مواد معدنی و املاح میوهها را حفظ می کند.
لواشک در گذر زمان
شاید بتوانیم تولید لواشک را از زمانی نقل کنیم که مردم میوهها را به کمک یک آسیاب سنگی له کرده و سپس در مقابل آفتاب خشک نموده تا برای مصرف در زمستان ذخیره و نگهداری نمایند.
پس از آن به جای آسیاب سنگی، پارچه های نخی و ضخیم مانند کرباس برای له کردن و آب‌گیری میوهها مورد استفاده قرار می‌گرفت و سال ها بعد نیز استفاده از پالپ یا گوشت میوه به جای میوه کامل رایج شد.
در این شیوه، میوه هاا را به صورت کاملا نرم و پوره مانند تبدیل کرده و در برابر آفتاب پهن می کردند تا رطوبت آن تبخیر شده و به شکل ورقه نازکی از میوه خشک شده در آید.
فرایند تولید لواشک صنعتی
در فرایند تولید لواشک به روش صنعتی ابتدا میوهها جهت شستشو به حوضچه ای وارد و ضمن شتشو با فشار آب در کانال هدایت می‌شوند.
در این فرایند، خاک و آشغال ها از میوه جدا شده و در شستشوی نهایی، سطح میوهها با عبور از زیر دوش‌های آب، تمیز میشود. در طول مسیر، آشغال های باقیمانده نیز جداسازی می شود. سپس میوه کاملاً تمیز وارد دستگاه خردکن شده و بعد از خرد شدن وارد مرحله پیش پخت می شود تا میوه به طور کامل له شده و به راحتی پوست و دانه آن توسط صافی‌های به خصوصی جدا شود.
پس از آن پوره میوه وارد مرحله پخت نهایی شده و سایر افزودنی های مجاز مانند نمک و طعم دهنده به آن اضافه می شود تا لواشک برای فاز بعدی یعنی مرحله خشک شدن آماده شود.
پوره میوه پیش از خشک شدن، توسط دستگاه‌های خاصی بر روی نایلکس پهن شده و سپس خشک می شوند. در نهایت لواشک خشک شده برش خورده و سپس بسته‌بندی می شود تا به بازار مصرف عرضه شود.
