رئیس جدید بانک جهانی در نشست سالانه بانک پیشنهاد کرد که یارانههای سوخت فسیلی و کشاورزی باید به سمت اقدامات اقلیمی هدایت شوند.
به گزارش یورونیوز، رئیس جدید بانک جهانی – جی بانگا، مبالغ هنگفتی را که دولتها صرف یارانه سوخت های فسیلی میکنند، زیر سوال برده است.
آجی بانگا در سخنانی در نشست سالانه بانک در مراکش گفت که 1.25 تریلیون دلار (1.18 تریلیون یورو) که هر ساله صرف ارزانتر کردن سوخت، شیلات و کشاورزی میشود، بسیار زیاد است.
این سه بخش تا 6 تریلیون دلار (5.7 تریلیون یورو) اثرات زیست محیطی دارند و بانک میخواهد به جای آن اقدامات تغییرات آب و هوایی را در اولویت قرار دهد.
او گفت: «من نمیگویم که از شر همه اینها خلاص شوم، من برخی از آن یارانهها را برای قرارداد اجتماعی با دولت و شهروندانش حیاتی میدانم.»
بانگا در نشست سالانه صندوق بینالمللی پول (IMF) و بانک جهانی در مراکش به میزگردی گفت: «اما من باور ندارم که 1.25 تریلیون دلار واجد شرایط باشد.»
او با اذعان به اینکه این موضوع محبوبی نیست، گفت: «فقط معتقدم که این موضوع یارانه نیاز به بحث دارد.»
چرا دولتها به سوختهای فسیلی یارانه میدهند؟
طبق گزارش صندوق بینالمللی پول در سال 2021، دولتها در سراسر جهان سالانه نزدیک به نیم تریلیون یورو برای ارزانتر کردن استفاده از سوختهای فسیلی هزینه میکنند.
این یارانهها به اشکال مختلف از جمله معافیتهای مالیاتی، وامهای کم بهره و سقف قیمت بنزین ارائه میشود. برای مثال، دومی به محدود کردن هزینه سوخت برای افرادی که خودروهای خود را پر میکنند، کمک میکند.
خلاص شدن از شر یارانههایی مانند این میتواند از نظر سیاسی دشوار باشد، زیرا هزینههای زندگی را بالا میبرد. اما بر اساس گزارش اخیر بانک جهانی، بیشتر یارانهها در واقع به نفع ثروتمندان است.
آژانس بین المللی انرژی (IEA) همچنین گفته است که یارانه سوختهای فسیلی در نهایت راهی ناکارآمد برای کمک به مصرفکنندگان است.
تحلیلگران آژانس بین المللی انرژی در اوایل سال جاری گفتند: «بسیار بهتر است که دولتها زمان و هزینه خود را صرف تغییرات ساختاری کنند که تقاضای سوخت فسیلی را کاهش میدهد، به جای کمکهای اضطراری زمانی که قیمت سوخت افزایش مییابد.»
بانک جهانی در گزارش «توسعه سم زدایی» خود از ژوئن 2023 اشاره میکند که اگر هزینههای اجتماعی سوختهای فسیلی مانند تأثیر آنها بر تغییرات آب و هوا و آلودگی هوا – در نظر گرفته شود، آنگاه قیمت آن حتی از بازار آزاد آنها هم بیشتر خواهد بود.
رهایی از یارانه سوختهای فسیلی نیز رقابت انرژیهای تجدیدپذیر را آسانتر میکند.
بانک جهانی چه قدرتی دارد؟
بانک جهانی متشکل از پنج موسسه و 189 کشور عضو، هدفش از بین بردن فقر در کشورهای در حال توسعه است.
همچنین به طور فزاینده ای متعهد به راهحلهای توسعه پایدار است. بر اساس گزارشهای Climate Home News، این بانک در پی درخواستهای دولتهای ثروتمندی مانند ایالات متحده و آلمان که بودجه آن را تأمین میکنند، تمرکز بیشتری بر تغییرات آب و هوایی دارد.
بانک جهانی این قدرت را ندارد که دولتها را مجبور کند از شر یارانه سوختهای فسیلی خلاص شوند. فقط میتواند آنها را نصیحت و تحت فشار قرار دهد.
چرا یارانه های کشاورزی اینقدر بحث برانگیز هستند؟
500 میلیارد دلار (474 میلیارد یورو) برای یارانههای کشاورزی ممکن است در ظاهر چندان مضر به نظر نرسد. اما کشاورزی دومین عامل اصلی تولید گازهای گلخانهای در جهان است و دامداری صنعتی با طیف وسیعی از آسیبهای زیست محیطی مرتبط است.
گزارش اخیر ActionAid نشان میدهد که از زمان توافق پاریس، بانکها 20 برابر بیشتر از آنچه که دولتهای شمال جهانی به عنوان کمک مالی برای آب و هوا به کشورهایی که در خط مقدم بحران آبوهوایی هستند، برای سوختهای فسیلی و فعالیتهای کشاورزی در جنوب جهانی تأمین مالی کردهاند.