کارگاه « تاثیر اقلیم بر طراحی یک مزرعه گردشگری »، روز دوشنبه هفدهم خردادماه به صورت وبینار توسط مرکز آموزش کشاورزی و منابع طبیعی رسول اکرم (ص) دامغان برگزار شد.
پریسا شاه‌وردی – عضو هیات علمی دانشگاه فنی حرفه‌ای و عضو کمیته فنی بومگردی استان گیلان و سعیدرضا اصغری – مدیر گروه توسعه کشاورزی مرکز و مشاور طرح های سرمایه‌گذاری گردشگری کشاورزی در این کارگاه به ارائه نکات و مطالب خود پرداختند.
براساس گفته‌های دکتر شاه‌وردی، معماری بومی، گنجینه‌ای ارزشمند در تاسیس سازه‌ها است بنابراین در معماری گردشگری باید نگاهی به معماری بومی در هر منطقه داشت البته این بدان معنا نیست که همان الگوی چند صدساله تکرار شود بلکه می‌توان از راهبردهای کلی بهره جست و ایده‌هایی را اخذ کرد.
عناصر اقلیمی اثرگذار بر معماری، پنج عنصر تابش، دما، رطوبت، باد و بارش هستند و تقسیمات اقلیمی و تیپولوژی معماری با توجه به این عناصر در چهار گروه گرم و خشک، گرم و مرطوب، سرد و معتدل و مرطوب بررسی می‌شوند.
نواحی گرم و خشک
تابستان گرم، بارندگی کم، اختلاف دما در شب و روز و وجود گردوغبار شرایط آب و هوایی این مناطق هستند که باعث می‌شود تراکم ساختمان‌ها برای ایجاد سایه اندازی بالا باشد، کوچه و معابر با عرض کم و با طاق‌های پوشیده، گود بودن حیاط مرکزی منجر به ایجاد اختلاف دمای زیاد با سایر بخش های سازه می‌شود، وجود بادگیر، سقف های مدور و گنبدی شکل، استفاده از مصالح خشت و گل و هم رنگ با طبیعت، وجود دیوارهای قطور به عنوان عایق در روز و استفاده از قسمت‌های مختلف ساختمان در تابستان و زمستان از ویژگی های اصلی سازه‌های این نواحی هستند.
نواحی گرم و مرطوب
اختلاف دما در شب و روز وجود ندارد و ساختمان‌ها تراکم زیادی ندارند در این نواحی، حیاط‌های مرکزی وجود دارد ولی نیمه محصور بوده و حیاط به صورت L یا U شکل احاطه می‌شود، در این سازه ها، زیرزمین معنی ندارد، سقف‌های بلند، گرما را به بالای اتاق‌ها انتقال می‌دهند و بادگیرها هم بزرگ‌تر هستند، وجود سقف‌های مسطح با جان‌پناه‌های مشبک باعث می‌شود باد جریان داشته باشد.
نواحی سرد
دمای هوا پایین است، بناها در جهت تولید انرژی با شیب‌ها هم‌راستا بوده و پوشش سقف‌ها بصورت تخت یا شیب‌دار است. این سقف‌ها جان پناه ندارند، در این سازه‌ها استفاده از انرژی زمین کاربردی بوده و از گرمای خاک استفاده می‌شود، بناها هماهنگ با وضعیت زمین هستند، مصالح بکاررفته از سنگ، گل و چوب است.
نواحی معتدل و مرطوب
در این نواحی، بافت روستایی و شهری متفاوت است. در نواحی روستایی، فاصله بنا از زمین زیاد است و حتی زیر ساختمان خالیست، مصالح بکاررفته از چوب بوده چنانکه بنا جزئی از طبیعت محسوب می‌شود.
در این وبینار، الگوهای مختلف سازه‌ها مورد تحلیل قرار گرفت و تجربیات با تمرکز بر طراحی اقامتگاه های بومگردی در استان گیلان ارائه شدند
در ادامه، دکتر اصغری به مفاهیی چون اقلیم‌شناسی کشاورزی، گونه‌های گیاهی و جانوری مناسب برای اقلیم‌های اصلی ایران، عوامل موثر در انتخاب گونه‌های گیاهی برای کاشت در اقلیم های مختلف، گونه های باغی مناسب برای اقلیم‌های ایران و … اشاره داشتند.
