سماق که از توتهای خشک و آسیاب شده گل سماق وحشی تهیه میشود، ادویهای تند با طعم ترش و اسیدی است که یادآور آبلیمو است. این ادویه معطر برای روشن کردن مالشهای گوشت بصورت خشک، مخلوط ادویهجات مانند زعتر و سسها استفاده میشود.
سماق معمولاً به عنوان چاشنی نیز استفاده میشود تا قبل از سرو، رنگی پررنگ یا کمی اسیدی به ظرف اضافه کند.
سماق معمولاً طعمی شبیه به ترشی لیمو دارد، اگرچه این ادویه دارای مشخصات میوهای ملایمتری است که اسیدیته را متعادل میکند.
برخی از ویژگیهای علامت تجاری ادویه سماق شامل رنگ قرمز عمیق و ارغوانی، آسیاب درشت، به جای پودر ریز و طعم ترش و اسیدی هستند.
گیاه سماق در سراسر منطقه مدیترانه رشد میکند و بیشتر در خاورمیانه استفاده میشود و می توان آن را در مناطقی مانند ترکیه و ایران یافت، گل سماق عمدتاً در مناطق معتدل و نیمه گرمسیری آفریقا و آمریکای شمالی رشد میکند، اگرچه محل دقیق منشأ این گیاه وحشی نامشخص است، سماق از قرون وسطی برای مصارف دارویی و آشپزی در سراسر اروپا، آفریقا و خاورمیانه مورد استفاده قرار میگرفته است و قبل از قرنها به طور مکرر در آشپزخانههای رومی به عنوان منبع اسیدی شناخته میشد، سماق در طول تاریخ توسط بومیان آمریکا برای ایجاد نوشیدنیهای شفابخش و مخلوطهای سیگار برای اهداف تشریفاتی استفاده میشده است.
اکثر سماق های موجود در خواربارفروشیها و بازارها را آسیاب سماق یا پودر درشت تشکیل میدهند هرچندکه امکان خرید انواع توتهای سماق کامل نیز وجود دارد. سماق با توجه به طعم مکمل آن میتواند برای طعم دادن به انواع غذاها استفاده شود. سماق در آشپزی خاورمیانه کاربرد بیشتری دارد و این ادویهی همه کاره، پتانسیل آشپزی گستردهای را داراست:
- سماق، یک مادهی استاندارد در زعتر است، زعتر، ترکیب ادویه مدیترانهی محبوبی است که برای روی همه چیز از پیتا گرفته تا بره استفاده میشود.
- سماق معمولاً روی انواع غذاها مانند گوشت، سالاد، نان و دسر به عنوان چاشنی رنگارنگ و برای ایجاد حسی از اسیدیته مرکبات، گردگیری میشود.
- از سماق میتوان به عنوان جایگزین آب لیمو یا سرکه استفاده کرد و نسبت به همتایان اسیدی خود طعم تند و تندتری را به غذا داد.
- سماق را میتوان به عنوان بخشی از مالش گوشت یا ماریناد استفاده کرد تا چربیهای طبیعی را با طعم خود تقویت کند.
- سماق با توجه به طعم ترش و اسیدی آن بهتر است با پوست لیمو، چاشنی فلفل لیمو، آب لیمو یا سرکه جایگزین شود. با این حال، هر یک از این جایگزینها، طعم ترش بیشتری نسبت به سماق دارند و بنابراین باید به عنوان جایگزینی برای ادویه به مقدار کم مصرف شوند.
- پاپریکا به دلیل رنگ قرمز پررنگ مشابه خود میتواند به عنوان یک جایگزین بصری برای سماق در هنگام تزئین ظروف عمل کند.
- کباب با ادویه سماق که میتواند شامل کباب مرغ با سماق، روغن زیتون، پودر سیر، آب لیمو، نمک و فلفل که روی کباب پز پخته شده است باشد.
- موساخان، یک غذای ملی فلسطینی است که متشکل از نان تابون با پیاز، روغن زیتون، مرغ بریان شده با سماق، بادام خلال شده و ادویهجات ترش دیگر است.
- حمص سماق، حمص یک غذای پختهشده از نخود است که با سماق تزیین میشود تا طعم اسیدی داشته باشد.
- سالاد سماق خیار که متشکل از خیار، فتا و نعناع خرد شده با روغن زیتون، سرکه قرمز، سماق، نمک و فلفل است.
- سالاد فتوش، یک غذای سنتی لبنانی از پیتای برشته شده، گوجه فرنگی مخلوط، خیار و سبزی است که در یک وینگرت سماق ریخته میشود.
- تهدیگ ایرانی با سماق که با برنج ایرانی با ته چین ترد، با طعم سماق و زردچوبه خوشمزه خواهد بود.
- بره سماق، کبابی است که در ادویه زعتر مالیده شده و با سس ماست خیار و سماق آغشته شده است.
طرز تهیه انواع سسها و چاشنیهای غذا – قسمت اول
طرز تهیه انواع سسها و چاشنیهای غذا – قسمت دوم