بیماری‌های گیاهی، تهدید جدی برای کل تولید هستند از این رو، شناسایی و پیشگیری، اقدامات مهمی در این عرصه می‌توانند باشند.
عوامل بیماری زای عفونی در محصولات کشاورزی مواردی چون باکتری؛ ویروس‌ها؛ قارچ؛ نماتدها و گیاهان انگلی هستند.
بیماری‌های زراعی ناشی از باکتری‌ها
شایع‌ترین عفونت‌ها در کشاورزی، توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شود، پیشگیری و کنترل این نوع بیماری بسیار مشکل است؛ عمل ایجاد کننده برای آلوده کردن باید وارد بافت کشت شود که عمدتاً از طریق مناطق آسیب‌دیده ناشی از ابزارهای کشاورزی، حشرات (کک) یا شرایط آب‌و‌هوایی نامساعد (گرد و غبار، باد، باران شدید) ایجاد می‌شود.
باکتری‌ها همچنین می‌توانند گیاهان را از طریق سوراخ‌ها یا غدد طبیعی (مثلاً که شهد ترشح می‌کنند) آلوده کنند.
یکی دیگر از ویژگی‌های بیماری‌های باکتریایی محصولات زراعی این است که عوامل ایجاد کننده، زمانی که در یک گیاه یا خاک قرار می‌گیرند، می توانند برای مدت طولانی تا زمانی که شرایط مساعد برای آنها ایجاد شود، خاموش بمانند.
اول از همه، نوسانات قابل توجه دما و سطوح بالای رطوبت به عنوان کاتالیزور برای فعالیت باکتری عمل می‌کنند.
علائم اصلی بیماری باکتریایی شامل پژمردگی عروقی، نکروز، پوسیدگی نرم و تومور است، اگرچه این نوع بیماری گیاهی به دلیل علائم بارز آن قابل شناسایی است اما شناسایی یک عامل خاص نیاز به روش‌های آزمایشگاهی دارد.
بیماری های زراعی ناشی از قارچ ها
قارچ‌های بیماری‌زا، معمول‌ترین مشکل کشاورزی هستند، طبق تحقیقات، این نوع بیماری گیاهی حدود یک سوم محصولات غذایی را سالانه از بین می‌برد.
قارچ‌ها هم مانند بیماری‌های باکتریایی محصولات زراعی، عمدتاً از طریق زخم‌ها، روزنه‌ها و منافذ آب روی گیاهان تأثیر می‌گذارند، هاگ‌های قارچ اغلب توسط وزش باد حمل می‌شوند،، عفونت قارچی به صورت نکروز موضعی یا عمومی بیان می‌شود. همچنین بیماری‌های گیاهی ناشی از قارچ‌ها می‌توانند با رشد متوسط تداخل کنند یا به ترکیدن غیرطبیعی آن، به نام هیپرتروفی، کمک کنند.
به دلیل تعداد زیادی از انواع قارچ‌های بیماری‌زا، نشانه ها بسیار متفاوت است، بنابراین، تشخیص به موقع بیماری، موثرترین نوع محافظت است
بیماری‌های زراعی ناشی از نماتدها
نماتدها، کرم های گرد گیاهان انگلی هستند که معمولاً بدون تجهیزات خاص قابل مشاهده نیستند، آنها در خاک زندگی می‌کنند و بنابراین عمدتاً ریشه‌ها، غده‌ها و پیازها را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
بیش از 4100 گونه نماتد خطرناک وجود دارد؛ اساساً نماتدها با مکیدن آب گیاهان تغذیه می‌کنند، به همین دلیل، گیاهانی که تحت تأثیر این انگل‌ها قرار می‌گیرند، اغلب خشک به نظر می‌رسند، گویی از خشکی رنج می‌برند.
زرد شدن؛ عقب ماندگی رشد؛ عدم پاسخ به کود و آب؛ کاهش تدریجی عمومی گیاه؛ کاهش یا حتی تخریب سیستم ریشه از دیگر نشانه‌های حضور نماتدها هستند.
اگرچه نماتدها برای ایجاد آسیب قابل توجه به گیاه نیاز به دوره طولانی دارند، اما به سرعت گسترش می‌یابند، بنابراین، کشاورزان باید بیماری‌های محصول را در مزرعه شناسایی کنند تا گیاهان آسیب دیده را به موقع نجات دهند و از گسترش بیماری جلوگیری کنند.
تناوب زراعی، بهبود مقاومت در برابر بیماری‌های گیاهی و تیمار خاک با نماتدکش‌ها اقدامات موثری هستند، شما همچنین می‌توانید نماتدها و تخم‌های آنها را با آب داغ (حدود 50 درجه سانتیگراد / 120 درجه فارنهایت) از بین ببرید.
با این حال، این روش کنترل بیماری‌های محصول نیاز به دقت دارد، باید زمان آبیاری را با توجه به دما تنظیم کنید تا به خود گیاهان آسیبی نرسد.
بیماری‌های زراعی ناشی از ویروس
جزئی‌ترین اما حیاتی ترین دشمنان گیاه، ویروس‌ها و ویروئیدها (عوامل مسری زیر ویروسی) هستند چنانکه پس از عفونت، نجات یک گیاه تقریبا غیرممکن است. بنابراین تأثیر بیماری‌های گیاهی بر تولید محصولات زراعی در سراسر جهان از اهمیت حیاتی برخوردار است.
در بیشتر موارد، عفونت در نتیجه گیاهان سالم با تماس بیمار گسترش می‌یابد، ویروس‌ها همچنین می‌توانند از طریق تولید مثل رویشی، از طریق دانه‌ها، گرده‌ها و حشرات پخش شوند.
ویروس‌ها اغلب از طریق خاک پخش می‌شوند، علائم بیماری‌های ویروسی محصولات کشاورزی معمولا به چهار نوع ناهنجاری‌ها مانند رشد غیرطبیعی شاخه‌ها، اعوجاج برگ‌ها و گل‌ها؛ نکروز، پژمردگی و ظهور نوارها و نقاط حلقوی؛ کوتولگی، تاخیر در رشد هر دو قسمت منفرد و کل گیاه و تغییر رنگ، به عنوان مثال زرد شدن تقسیم می‌شود.
با این حال، برخی از گیاهان ممکن است علائمی را نشان ندهند و ناقل نهفته یک بیماری باشند، بنابراین، هوشیاری شدید در مبارزه با این نوع عفونت مورد نیاز است.
میکروارگانیسم های خاک، ایمنی را افزایش داده و گیاهان را از بسیاری از عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کنند.
علاوه بر این، اگر میکروب‌های مفید در ریشه گیاه وجود داشته باشد می‌تواند در عین حفظ رشد طبیعی، به طور موثرتری با آفات مبارزه کند.
کنترل بیماری‌های محصولات زراعی ناشی از ویروس‌ها بر خلاف عفونت‌های قبلی، بسیار دشوار است و اغلب غیرممکن است. بنابراین کنترل در این مورد باید تا حد امکان مؤثر باشد.
از جمله متداول‌ترین اقدامات، کشت محصولات مقاوم، شاخص‌سازی، تعیین عدم وجود یا حضور ویروسی است که به صورت مکانیکی منتقل نمی‌شود، گیاه مورد مطالعه به یک گیاه شاخص پیوند زده می‌شود که علائم مربوطه را در حضور ویروس ایجاد می‌کند.
متأسفانه گاهی لازم است کشت‌های آلوده را از بین ببرند و در صورت آسیب دیدن مناطق وسیع کشاورزی، حتی قرنطینه را برای صرفه جویی در بقیه محصول اعمال کنند.
بیماری‌های زراعی ناشی از گیاهان انگلی
گیاهان انگلی از خطرناک‌ترین آفات گیاهی هستند و در جهان، این گیاهان با کمک اندام‌های خاصی در یک گیاه میزبان مستقر و به هزینه آن (اغلب سیستم آوندی آن) سیر می‌شوند.
اگرچه بسیاری از انگل‌ها فقط طعمه خود را ضعیف می‌کنند، اما برخی از آنها می‌توانند گیاه را بکشند و یک تهدید اقتصادی شدید برای کشاورزی ایجاد کنند، بسته به گونه، انگل‌ها می‌توانند از یک تا چند ده گونه گیاهی را بچسبانند.
امروزه، حدود 400 گونه گیاهی انگلی وجود دارد که تأثیر قابل توجهی بر اکوسیستمی که در آن وجود دارند می‌گذارند.برای مثال، دارواش (Viscaceae) این گیاه نیمه‌انگلی به طور گسترده در سراسر جهان وجود دارد و همیشه سبز است.
دارواش به عنوان یک انگل می‌تواند روی تعداد قابل توجهی از گونه‌های گیاهی وجود داشته باشد، به لطف دانه‌های خاصی که به پرندگان می‌چسبد و با آنها به گیاهان دیگر منتقل و پخش می‌شود.
این دانه‌ها از طریق پوست گیاه میزبان، جوانه می‌زنند و به سیستم غذایی آن متصل می شوند.
روش‌های مختلفی برای کنترل انگل وجود دارد. یکی از آنها «جوانه زنی خودکشی» است، کشت خاک برای ایجاد شرایط مطلوب برای یک انگل که در غیاب میزبان، بذرهای جوانه‌زده خواهند مرد.
همچنین، کشاورزان به طور فعال از علف‌کش‌ها برای محصولات مقاوم استفاده می‌کنند که از چسبیدن انگل‌ها به آنها جلوگیری می‌کند، با این حال، این آماده‌سازی بسیار گران است.
بنابراین اغلب لازم است از وجین‌دستی و تناوب محصولاتی که میزبان نیستند استفاده شود، با این حال، مفیدترین راه‌حل، استفاده از گیاهان طبیعی پایدار است.
به یاد داشته باشید که هر محصولی ممکن است بیمار شود و عوامل غیرزیست مانند شرایط نامساعد آب‌و‌هوایی، گیاهان را ضعیف کرده و خطر عفونت را افزایش می‌دهد، عوامل ایجاد کننده در حضور عوامل بسیاری، فعال می‌شوند.
زنان کارآفرین در کشاورزی را بشناسیم
با جدیدترین کسب و کارهای کشاورزی آشنا شوید
